Câu đầu tiên khi coi xong: Thời thế bắt đầu thay đổi rồi.

Nó như một sự dịch chuyển từ mô hình thành công cũ sang một mô hình thành công mới. Xã hội luôn phát triển, nên sự thay đổi này diễn ra liên tục. Tuy nhiên, bọn chúng diễn ra một cách âm thầm, chậm rãi nên dễ bị phớt lờ, bỏ qua.

Ở trường hợp này, mô hình cũ là việc học giỏi, bằng cấp cao sẽ dễ kiếm việc, thăng tiến. Mô hình mới là ko cần bằng cấp quá giỏi, nhưng cần kinh nghiệm và kỹ năng cần thiết cho công việc định làm (chuyên môn hóa ở mức cao hơn). Thế nên, đôi khi những người theo khuôn mẫu cũ, ra trường, và thực tế không như những gì họ mong đợi, sẽ gây nên tâm lý chán chường, thậm chí là nghi ngờ về khả năng của bản thân.

Nếu nhìn lại lịch sử, chỉ riêng về sự học, có thể liệt kê ra 3 ví dụ (mà tôi biết)

  • Sự thay đổi từ khuynh hướng Nho học sang Tây học ở đầu thế kỷ 20. Lúc này, chọn phe sai coi như xong. Đặc biệt là với những người thích níu giữ quá khứ, sợ bỏ lại quá khứ, không chịu thay đổi để thích ứng với thời cuộc. Những người này, sẽ bị thời cuộc quật ngã.
  • Gần đây hơn, là sự trọng vọng với bằng tiếng Anh. Đầu những năm 2000, chỉ cần trình độ tiếng anh ở mức sơ đẳng, đã đc trọng vọng. Nhưng nay, sau 22 năm, IELTS 6.5 chỉ đc coi là mức thông thường.
  • Và giờ đây là bằng đại học cũng chịu chung số phận tương tự

Theo tôi, những người sống ở giai đoạn giao thời giữa cũ và mới, là khổ nhất. Họ không biết nên theo xu hướng nào, vì mọi thứ vẫn còn chưa rõ ràng. Theo xu hướng cũ chưa chắc đảm bảo thành công. Còn xu hướng mới, chưa chắc đã sống được lâu, chưa chắc đó là xu hướng, hay chỉ là trào lưu nhất thời. Họ lâm vào thế tiến thoái lưỡng nan. Nhất là khi, các bậc cha chú, những người đã thành công nhờ vào mô hình cũ, nói với họ rằng, hãy cứ theo đổi mô hình đấy đi. Tuy khó là khó thế, nhưng cơ hội ở thời điểm này cũng nhiều nhất. Rủi ro luôn đi kèm với cơ hội.

Giải pháp là gì?

Chưa nghĩ ra. Tôi chưa đủ khả năng để đưa ra 1 giải pháp cho vấn đề này. Nên vẫn để ngỏ nó ở đây. Có thể vài năm sau, khi vốn sống nhiều hơn, tôi sẽ viết tiếp phần này.

Link thời sự: https://www.youtube.com/watch?v=m648AiJ7ExI